Jaarfeesten

Mensen uit de buurt van een vrijeschool zullen wellicht iets kunnen noemen over de uitgeholde knollen met Sint Maarten. Wat wordt er nu feitelijk gevierd?

De sliert van kinderen die met hun lichtjes langs de deuren trekt en er liedjes komt brengen en wellicht een Sint Maartengave ontvangt. Voor de kinderen zelf is het soms die ene deur waar net niet open gedaan werd, die in de herinnering oplicht. Of juist de grote gaven die ze bij een andere deur ontvingen. Het snoer van feesten door het jaar heen:

Michaël, Sint Maarten, Advent, Sint Nicolaas, Kerst, Maria Lichtmis, Driekoningen, Carnaval, Palmpasen, Pasen, Hemelvaart, Pinksteren, Sint Jan; het is zogezegd een bonte verzameling aan verschillende waarnemingen die er mee gepaard gaat!

In de periodeochtenden, in de vaklessen, in de weekopeningen worden de feesten door verhalen, liedjes en activiteiten voorbereid.
De feesten zelf vinden per jaar hun vorm, afhankelijk van de nadruk die er door de leraren op gelegd wordt. Ouders en direct bij de school betrokkenen vieren verschillende feesten mee. Het bakken, de voorbereidingen, het samen klaar staan voor de kinderen; het zijn de hier opgedane waarnemingen die hout snijden. Er wordt samen gewerkt, samen gevierd/geleefd, er is in zoverre sprake van een daadwerkelijke gemeenschap!

Wat wordt er nu feitelijk gevierd?

In zekere zin kun je zeggen: ‘de verjaardagen’ van de aarde. De aarde als organisme gezien, dat waakt (winter) en slaapt (zomer) en de kinderen die daar zich met mee bewegen. Elk jaar een jaar ouder en daardoor elk jaar een andere verhouding er toe vindend. Het helpt de kinderen te ‘aarden’.

De rol van de kerstspelen , van Kerstmis binnen dit geheel, is daarbij een bijzondere. Er bestaat een spreuk van Angelus Silesius:

‘Al wordt het kind in Bethlehem
Duizend maal geboren;
Wordt het niet in ons zelf geboren,
Het is al verloren.’

De wijsheid die er in besloten ligt, sluit aan bij de gedachte dat iedereen ruimte kan maken voor iets dat groter is dan hij zelf. Dat veronderstelt een innerlijke beweeglijkheid, die door de jaarfeesten gevoed wordt.